Co to jest VPN i jak działa?

W ostatnich latach możemy obserwować znaczący wzrost różnych niebezpieczeństw czyhających na nas w Internecie. Na szczęście wraz z nimi rośnie również świadomość użytkowników o tych zagrożeniach, a coraz więcej osób decyduje się na podjęcie kroków w kierunku podniesienia poziomu swojej prywatności. Idealnym rozwiązaniem jest wówczas skorzystanie z VPN-a, co skutecznie poprawi bezpieczeństwo naszych danych w sieci. Wielu użytkowników zastanawia się jednak, co to jest VPN, jak się z nim połączyć i do czego się przydaje — na te pytania odpowiadamy w niniejszym artykule.

Co to jest VPN?

W dużym uproszczeniu VPN, czyli Wirtualna Sieć Prywatna (ang. Virtual Private Network), to narzędzie do szyfrowania naszego ruchu w sieci, ukrywania adresu IP i zmiany lokalizacji. Używanie VPN-a wyraźnie zwiększa prywatność i bezpieczeństwo w Internecie, a dzięki odpowiedniej ochronie danych znacznie utrudniamy niepowołanym osobom i organizacjom szpiegowanie tego, co robimy online.

Urządzenia, z jakich korzystamy, posiadają swój unikalny adres IP (ang. Internet Protocol Address) — w obrębie sieci domowej jest to adres lokalny, jednak gdy łączymy się z internetem, router przypisuje im adres publiczny, aby mogły się komunikować z serwerami hostującymi różnego rodzaju strony i usługi. Następstwem używania publicznego adresu IP jest możliwość przechwycenia go przez osoby trzecie, co z kolei może prowadzić do określenia naszej dokładnej lokalizacji i czynności, jakie wykonujemy w sieci.

Jak działa VPN?

Odpowiedź na pytanie, jak działa VPN, jest dość prosta. Kiedy łączymy się z usługą, między naszym urządzeniem a serwerem tworzony jest tzw. tunel, a wszystkie dane, które przesyłamy i otrzymujemy przez internet, przechodzą przez niego i są szyfrowane. Dzięki takiemu rozwiązaniu informacje stają się znacznie trudniejsze do przechwycenia i odczytania przez niepowołane jednostki. Po dotarciu do serwera docelowego dane są rozszyfrowywane za pomocą specjalnego klucza VPN, aby mogły zostać odczytane w prawidłowy sposób.

W tunelu VPN dochodzi również do ukrywania prawdziwego adresu IP, co oznacza, że nie jest on śledzony przez innych użytkowników sieci ani przez strony internetowe, które odwiedzamy. Gdy korzystamy z VPN-a, nasz rzeczywisty adres IP jest zastępowany przez adres IP serwera VPN – przebywając np. w Warszawie, atakujący może zobaczyć, że w rzeczywistości znajdujemy się np. na Majorce. Zapewnia to dodatkową ochronę prywatności, ponieważ śledzenie naszej aktywności online poprzez adres IP staje się niemożliwe.

Do czego przydaje się VPN?

Istnieje wiele odpowiedzi na pytanie, co daje VPN i do czego możemy go używać. Jak już wspomnieliśmy na początku, jest to bardzo uniwersalne narzędzie do zwiększania naszej prywatności w Internecie, a co za tym idzie, nie brakuje sposobów na jego wykorzystanie. Wśród nich możemy jednak wyróżnić kilka głównych zastosowań, do jakich przydaje się używanie sieci VPN — wyjaśniamy i opisujemy je poniżej.

1. Bezpieczeństwo

Coraz więcej osób jest świadoma zagrożeń, które płyną z dostępu do internetu — logicznym jest więc, że chcą się przed nimi uchronić i zachować prywatność swoich działań w sieci. Użytkownikom dowiadującym się, co to jest VPN, zwykle od razu przypada do gustu możliwość zabezpieczenia swoich danych w sieci. Jest to podstawowe wykorzystanie tego narzędzia, a charakterystyka działania VPN-ów wynikająca z tworzenia tzw. tunelu między użytkownikiem a serwerem sprawia, że dane podróżują w zaszyfrowanej postaci i są odporne na wszelkie ataki czy próby ich przechwycenia.

2. Dostęp do zagranicznych ofert serwisów streamingowych

Różne serwisy streamingowe mają w zwyczaju dywersyfikowanie swojej oferty w zależności od regionu — prowadzi to do takich sytuacji jak w przypadku Netflixa, którego oferta m.in. w Stanach Zjednoczonych jest znacznie szersza, niż w Polsce. Ma to wiele przyczyn, takich jak prawa autorskie, jednak wielu użytkowników uznaje taki stan rzeczy za niesprawiedliwy, chcąc uzyskać dostęp do wszystkich treści udostępnianych na danej platformie.

Dzięki użyciu VPN-a możemy połączyć się z serwerem, który przypisze nam adres IP imitujący położenie w innym kraju, co sprawi, że bez problemu będziemy mogli cieszyć się pełną ofertą filmów i seriali dla wybranego państwa.

3. Publiczne sieci Wi-Fi

Kolejna odpowiedź na pytanie, co daje VPN, jest bardzo prosta — zwiększa prywatność podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi. Jeżeli jesteśmy osobami często używającymi tego rodzaju połączenia, warto mieć na uwadze, że jest ono bardzo podatne na ataki, a poziom jego bezpieczeństwa pozostawia wiele do życzenia. Przesyłanie danych poprzez bezpieczny i zaszyfrowany tunel VPN udaremnia w takich momentach wiele prób przechwycenia naszych danych.

4. Inwigilacja w internecie

Bardzo często słyszymy o nasilającej się inwigilacji w internecie, a korzystanie z sieci VPN znacznie ogranicza możliwość jej wystąpienia. Rządy wielu państw współpracują z dużą liczbą dostawców internetu (ang. ISP, Internet Service Provider), którzy przekazują im informacje na temat swoich użytkowników, ich dane oraz czynności, które wykonują w sieci. Wiele osób nie zgadza się z takim stanem rzeczy, uznając go za bezprawny i nieetyczny — VPN okazuje się wówczas nieoceniony, gdyż zaszyfrowane dane podróżujące w tunelu są bardzo trudne do przechwycenia i odkodowania.

5. Większe bezpieczeństwo danych dla firm

Ostatnim popularnym wykorzystaniem sieci VPN, o jakim wspominamy w niniejszym artykule, jest zabezpieczenie wrażliwych danych, którymi dysponują pracodawcy. Jeżeli używamy naszego urządzenia do pracy i celów biznesowych, informacje przesyłane w sieci na ten temat stanowią bardzo zachęcający materiał dla hakerów, dlatego prowadząc biznes, warto wiedzieć, co to VPN, i zacząć stosować go na co dzień.

Jak połączyć się z serwerem VPN?

Aby skorzystać z VPN-a, należy zainstalować specjalne oprogramowanie lub skonfigurować swój router tak, aby wszystkie dane przesyłane były przez odpowiedni serwer. Osoby dopiero stojące przed zakupem odsyłamy do naszego artykułu, w którym doradzamy, jaki VPN wybrać.

VPN-a możemy używać na większości urządzeń korzystających z internetu, a to wszystko za sprawą ogromnej uniwersalności tego narzędzia. Wiele firm oferujących swoje usługi w zakresie VPN-ów posiada aplikacje nie tylko na komputery osobiste, ale także na smartfony i tablety, co jest dobrą informacją dla osób, które zastanawiają się, co to jest VPN w telefonie — daje nam on możliwość zwiększenia swojej prywatności i bezpieczeństwa również na urządzeniach mobilnych, które w wielu sytuacjach zastępują nam komputery osobiste i laptopy.

Jeżeli natomiast nasz router domowy wyposażono w obsługę VPN-ów, możemy też skonfigurować tę usługę, aby działała pasywnie wraz z naszą siecią. Jest to bardzo przydatne, ponieważ wówczas nie musimy się martwić o kompatybilność sprzętową czy dostępność aplikacji na różne systemy, a cały ruch sieciowy będzie bezpieczny i zaszyfrowany niezależnie od rodzaju urządzenia, z jakiego korzystamy w domowym zaciszu.

Jak sprawdzić czy VPN działa?

Aby sprawdzić czy VPN działa, możemy skorzystać z kilku prostych sposobów. Najprostszym rozwiązaniem jest wyświetlenie naszego adresu IP przed oraz po połączeniu z serwerem VPN, co możemy zrobić zarówno poprzez wiersz poleceń (na urządzeniach z systemem Windows komenda „nslookup myip.opendns.com resolver1.opendns.com”), jak i różne serwisy internetowe dostępne po wpisaniu „What’s my IP?” w polu wyszukiwarki. Jeżeli adres zmieni się po włączeniu VPN-a, oznacza to, że usługa jest aktywna, a my korzystamy już z bezpiecznego i szyfrowanego połączenia.

Dla stuprocentowej pewności warto jednak skorzystać z innej opcji, jaką jest sprawdzenie, czy nasz adres IP nie wyciekł. VPN chroni nas przed przechwyceniem naszego adresu przez hakerów, ale jeśli ulegnie on wyciekowi, zanim w ogóle zostanie zaszyfrowany, cała idea ochrony naszej prywatności traci sens. Sprawdzoną usługą, która pozwoli sprawdzić, czy VPN działa, jest DNSLeakTest wraz ze swoją opcją Extended test. Jeżeli w rezultatach widzimy nasz nowy, nadany przez VPN-a adres IP, jesteśmy bezpieczni.

Co to jest VPN i jak działa — podsumowanie

Każdy, niezależnie od wykonywanego zawodu czy rodzaju aktywności w internecie zasługuje na prywatność na odpowiednim poziomie. VPN ma bardzo wiele zastosowań i jest uniwersalnym narzędziem, którego możemy używać w zależności od własnych potrzeb i preferencji. Mamy nadzieję, że nasz artykuł okazał się pomocny i w przystępny sposób wyjaśnił, co to jest VPN i do czego służy.

Przeczytaj też: Jaki powerbank wybrać?

A jakie jest Wasze podejście do prywatności w sieci? Czy korzystacie z VPN-a na swoich urządzeniach? Jak zawsze dajcie znać w komentarzach poniżej!